۰۹ اردیبهشت ۱۴۰۳
فهرست
ورق
ورق فولادی، فلزی می باشد که دارای سطحی مسطح تر از آهن، فولاد و هر فلز دیگری است. این محصولات از نورد گرم شمش فولادی و یا بیلت تولید می شوند. ورق فولادی به شکل رول و کلاف در کارخانه ها تولید و در بازار عرضه می شوند. ورق فولادی دارای انواع مختلفی است که بر اساس روش تولید و مواد خام اولیه، نام گذاری می شوند.
استانداردهای ورق فولادی، براساس استاندارد سه کشور است. استاندارد DIN آلمان، رایج ترین استاندارد موجود در بازار ایران می باشد، استاندارد ASTM آمریکا و استاندارد گوس روسیه نیز به ندرت مورد استفاده قرار می گیرند. ورق های فولادی با توجه به درصد کربن موجود در آلیاژ آنها (حدود 0.025 تا 0.03 درصد کربن) ، فرآیند تولید و آلیاژ های فلز، خواص گوناگونی را به خود گرفته اند و در آخر کاربرد و نام گذاری آنها تحت تاثیر عوامل مذکور، متغیر خواهد بود.
ورق فولادی یکی از انواع ورق های فلزی می باشد که با هدف زیبایی و ساختاری استفاده می گردد. ورق های فولادی محصول نورد مسطح هستند و به شکل سیم پیچ پیچانده می‌شوند؛ به این دلیل که هم حجم کمتری اشغال نمایند و هم حمل و نقل ورق ها آسان باشد.
ورق فلزی یا همان ورق فولادی در صنعت خودروسازی و ساخت و ساز انواع لوازم خانگی بسیار پرکاربرد هستند. هم چنین از این ورق ها در صنایع مختلف نظیر صنعت ساختمان سازی و هم چنین برای نگهداری و تعمیر در این صنعت، از ورق فلزی استفاده می شود.
در حال حاضر در کشور ایران انواع ورق فولادی در کارخانه های متعددی هم چون فولاد مبارکه اصفهان ، کارخانه فولاد اکسین و فولاد کاویان در اهواز و فولاد گیلان تولید می شود. این موضوع ایران را به یکی از بزرگ ترین تولیدکنندگان این محصول فولادی در خاورمیانه تبدیل کرده است.
ورق‌های فولادی عموما با روشی به نام نورد تولید می گردند. از ورق های فولادی برای کاربردهای مختلفی می توان استفاده کرد. در این مطلب به معرفی انواع ورق فولادی و کاربرد آن ها در صنعت و یا زندگی روزمره انسان ها می پردازیم.
ورق های فولادی بر اساس نحوه فرآیند تولید و نوع مواد و آلیاژهای مصرفی در آن ها دسته بندی می شوند. هر کدام ازین ورق ها، در بخشی از تولید و صنعت به کار برده می شوند. از میان ورق های تولیدی در بازار فولاد و آهن آلات، ورق گرم توسط غلتک و در دمای بسیار زیاد ساخته می شود و از مقاومت زیادی برخوردار است. با انجام یک مرحله عملیات اسید شویی بر روی ورق گرم، ورق سرد تولید می گردد.
ورق سیاه
ورق سیاه در بین انواع ورق های فولادی، یکی از پرکاربرد‌ترین نوع ورق به شمار می‌آید. نام ورق سیاه، صرفاً یک اصطلاح در بازار فولاد ایران است و اثری از رنگ سیاه روی سطح این ورق نیست. چون این ورق براق و صیقلی نمی باشد اصطلاحاً به آن ورق سیاه می‌گویند.
ساخت ورق سیاه به روش نورد گرم صورت می پذیرد، در این روش، شمش فولادی تا دمایی قبل از ذوب تحت حرارت قرار می گیرد تا خمیری شکل شود، بعد از آن در مراحل نورد، آرام‌آرام پهن و مسطح می‌گردد و تبدیل به یک مکعب مستطیل با طول زیاد می شود، بع علت حرارت زیاد شمش مسیر انجام فرایند با آب خنک می شود. بعد از انجام شدن هر مرحله نورد، محصول خروجی در هر مرحله وارد کوره می شود تا به دمای مناسب برسد. فاصله غلتک ها در هر مرحله کمتر می شود تا جایی که در مرحله آخر فاصله غلتک ها به اندازه ضخامت ورق می رسد.
کاربرد انواع ورق سیاه
کاربرد ورق سیاه بسیار زیاد است ولی در حالت کلی، به موارد زیر می توان اشاره کرد:
- بدنه خودروها
- انواع پروفیل
- تانکرسازی
- کشتی‌سازی
- ورق کف خودرو
- لوله های درزدار
ورق گالوانیزه
همیشه خوردگی و زنگ زدگی در ورق های فولادی عاملی مورد توجه بوده است. از سمتی دیگر تولید ورق های مقاوم در برابر خوردگی و فولادی ضدزنگ برای مصارف صنعتی اقتصادی نیست، برای این منظور، ورق های گالوانیزه تولید و ساخته شده اند. روش های گوناگونی برای روکش کردن ورق های فولادی وجود دارد. ولی گالوانیزه کردن ورق ها اقتصادی ترین راه ممکن است.
برای تولید کردن ورق گالوانیزه از ورق روغنی استفاده می گردد. روش این کار به این صورت است که ورق روغنی را در وان مذاب روی غوطه ور می کنند تا با توجه به ضخامت مورد نظر فلز، روی بر سطح ورق قرار گیرد.
مقاومت در برابر خوردگی در محیط‌های اسیدی و مرطوب یکی از مزایای ورق گالوانیزه است، هم چنین این ورق گالوانیزه بر اثر خراش های سطحی (به اندازه ضخامت روی) دچار آسیب‌پذیری و خوردگی نمی شوند.
کاربردهای ورق گالوانیزه چیست؟
- تولید لوله های انتقال آب
- تولید سقف سوله
- تولید کابینت
- مخازن نگهداری آب
ورق آجدار
ورق آجدار در واقع نوعی ورق فولادی است که روی سطح آن با ترتیب و نظم مشخص و معینی برجستگی هایی هندسی وجود دارد. از آن جایی که ورق های فولادی عموما صاف و مسطح هستند، هر جسمی به راحتی بر روی آن ها به سادگی لیز می‌خورد، به همین منظور و برای فراهم نمودن امکان حرکت بر روی سطوح فولادی و فلزی، ورق های آجدار تولید می شوند.
ورق آجدار را از ورق سیاه و ورق روغنی (با توجه به محل استفاده) می توان تهیه نمود. یکی از روش های ساخت ورق آجدار به این شکل است که بعد از تکمیل کردن فرایند ورق را وارد دستگاه آج زنی می‌کنند. دستگاه آج زنی غلتکی با شکل های مشخص و استاندارد دارد که با عبور دادن ورق از بین این غلتک ها برآمدگی ها و آج های موردنظر درون ورق ایجاد می شود.
کاربرد ورق آجدار چیست؟
- کف عرشه کشتی ها
- کف پل های عابر پیاده
- پله های اضطراری
- کف اتاق کامیون ها یا وانت ها
- سطوح دستگاه های صنعتی
ورق روغنی
نام ورق روغنی هم همانند ورق سیاه، ارتباطی به چرب بودن روی سطح این نوع ورق ندارد. به خاطر صیقلی و براق بودن سطح این نوع ورق، در بازار آهن به اصطلاح به آن ورق روغنی می گویند. ورق روغنی طی فرایندی به روش نورد سرد انجام می شود. علت براق بودن محصول نهایی این ورق نیز همین روش تولید آن است. هدف از تولید ورق روغنی، تهیه ورق هایی با ضخامت های پایین تر و دستیابی به کیفیت سطحی بالا است.
ورق روغنی به این صورت تولید می شود که محصول خروجی در فرایند نورد گرم (بعد از خنک شدن)، وارد فرآیند اسیدشویی می شود. پس از پایان این فرآیند، ورق روغن کاری می شود و مجدداً کلاف پیچ می‌گردد.
در مرحله بعدی کلاف وارد دستگاه نورد سرد (که معمولاً به صورت رفت و برگشت است) قرار می گیرد و فرایند نورد شروع می شود، در جریان این فرایند، ورق به حالت سرد و در دمای محیط از میان غلتک ها عبور می کند. این فرایند تا زمان دستیابی به ضخامت مورد نظر ادامه می یابد. و در نهایت مجدداً ورق، کلاف پیچ می شود. روند کلاف پیچ کردن ورق روغنی در این مرحله برای کاهش دادن کشش ناشی از پیچش و لبه بری کویل ها انجام می گیرد. برای رفع چربی ها و آلودگی های سطحی ناشی از فرایند نورد سرد در برخی از واحدهای صنعتی، فرایند شستشوی الکترولیتی نیز انجام می شود.
با توجه به نوع ورق و محل استفاده آن به منظور دست یافتن به ساختار متالورژیکی همگن و یا خواص مکانیکی مورد انتظار آن، امکان دارد فرایند آنیل (بازپخت) هم بر روی کلا ها انجام پذیرد.
بعد از اتمام فرایند نورد سرد و فرایندهای جانبی و اصلاحی، به منظور حذف موج، صافکاری و لبه بری، ورق وارد فرایند اصلاح نهایی می‌گردد. پس از اتمام کار برای جلوگیری از زنگ زدگی ورق، روغن کاری انجام می گردد.
کاربرد ورق روغنی چیست؟
- ورق پایه برای تولید ورق‌های ورق گالوانیزه
- روکش محصولات مانند روکش یخچال
- تولید لوله
- تولید لوازم خانگی مانند اجاق گاز
ورق اسید شویی
یکی دیگر از انواع ورق های فولادی ، ورق اسیدشویی است. بعد از تولید شدن ورق در فرایند نورد گرم، به علت حرارت بالای ورق و پاشش مداوم آب بر روی سطح ورق برای خنک کاری در فرایند نورد، اکسید آهن روی سطح ورق تشکیل می‌گردد. حال برای حذف کردن پوسته های اکسید شده بر روی سطح ورق، فرایند اسیدشویی بر روی ورق انجام می شود.
فرایند اسید شویی به این شکل است که ورق در دستگاه مربوطه خود قرار گرفته است و وارد خط اسید شویی شده است. معمولا در خط اسید شویی ورق از مخزن اسید (که معمولاً اسیدکلریدریک است) عبور کرده و بعد از طی کردن فرایند در آخر دوباره به شکل کلاف جمع می شود.
کاربرد انواع ورق اسیدشویی
- ساخت لوله های نفت و گاز
- پایه ساخت ورق روغنی
- تولید رینگ و شاسی های خودرو
- استفاده کردن در صنعت کشتی سازی
ورق رنگی
انواع دیگر از ورق های فولادی ، ورق رنگی است. ورق های رنگی در حقیقت ورق گالوانیزه‌ای است که با استفاده از یک نوع پوشش رنگی، الکترواستاتیک پوشانده شده است. ورق های رنگی فولادی با 15 تنوع رنگی ساخته و به بازار ارائه می‌شوند و گاهی در ساخت، آلاچیق و سقف سوله ها و شیروانی‌ها، ساخت لوازم‌خانگی و اداری، تولید تجهیزات گرمایشی و سرمایشی و انواع مورد های دیگر کاربرد فراوانی دارد.
روند ساخ ورق رنگی به این شکل است که اول کلاف گالوانیزه را وارد قسمت آماده‌سازی ورق می کنند و سپس با انجام دادن فرایندی ناخالصی ها و چربی‌ها ی روی سطح ورق را پاک‌سازی می کنند. در فرایند بعدی ورق ها از میان غلتک های برس کار عبور می کنند تا سطح ورق را به صورت کامل یکنواخت و صاف کنند. بعد از این فرایند سطح ورق را با آب شستشو می دهند و از طریق هوای گرم خشک می کنند..
بعد از آماده‌سازی، ورق ها وارد فرایند رنگ‌آمیزی می شویم. البته ناگفته نماند با توجه به اینکه رنگ ورق های فولادی از انواع الکترواستاتیک است استفاده از اصطلاح رنگ‌آمیزی صرفه به منظور رنگ شدن استفاده شده است و خبری از قلم مو و فرچه و رنگ مایع نیست. مراحل رنگ آمیزی به این شکل است که در ابتدا یک نوع رنگ پایه پلیمر به شکل پودر بر روی سطح پایینی و بالایی ورق ریخته می‌شود و بعد ورق را وارد کوره پخت می کنند.
بعد از سرد شدن ورق ها، رنگ نهایی (که امکان دارد از جنس های متفاوتی مثل اپوکسی یا پلی‌استر، پلی اورتان یا پلی وینیل کلراید باشد)، به وسیله ی غلتک روی سطح زیرین و رویی ورق اعمال می‌شود و بعد از تمام شدن این مرحله بار دیگر وارد مرحله پخت رنگ می شود. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد این نوع ورق و آشنا شدن با ویژگی های آن، می توانید مقاله «ورق رنگی چیست» را در سایت آهن لند بخوانید.
کاربرد انواع ورق رنگی
- صنایع فلزی
- قابل استفاده کردن در صنعت های ساختمانی مثل انواع سقف و نمای خارجی و داخلی ساختمان
- صنعت های حمل و نقل مثل اتاقک خودرو، ماشین سنگین و…
- تولید لوازم خانگی
ورق آلیاژی
یکی دیگر از ورق های مورد استفاده در صنعت های متفاوت ورق آلیاژی است. آلیاژ به معنی “ترکیب کردن” است؛ وقتی که شما چند عنصر و فلز را با همدیگر ترکیب کنید و یک نوع محصول تولید کنید که از چند نوع ماده اولیه مقداری در آن وجود دارد، یک محصول آلیاژی ساخته اید.ورق های آلیاژی هم به همین شکل تولید می شوند. ورق های آلیاژی با عنصر های متفاوتی ترکیب می‌شوند و در شکل های مختلفی، به بازار فولاد ارائه می شوند.
ورق های آلیاژی را به دو شکل دسته نورد گرم و نورد سرد تولید می کنند. به طور کلی، این ورق ها، به دو دسته شیب فرم و رول فرم در بازار قابل عرضه هستند. ورق های آلیاژی نوع های متفاوتی دارد. ورق آلیاژی برنز، برنج، ورق آلیاژی پیوتر،و ورق آلیاژی با عناصر گران قیمت که این نوع ورق آلیاژی از مهم ترین نوع ورق فولادی است. همان گونه که گفته شد، ورق های آلیاژی نوع های متفاوتی دارند که هر کدام از آن ها به نوعی دارای ویژگی ها و کاربرد های مختلفی هستند.
کاربردهای ورق آلیاژی
- صنعت های هواپیما سازی
- تولید کشتی یا وسائل دریایی
- مخازن های حمل سوخت
- صنعت های پتروشیمی، نفت یا گاز
ورق استیل
ورق استیل از دیگر انواع ورق های فولادی است که به علت آلیاژ هایی که در آن استفاده شده است دارای خاصیت های مکانیکی است. این گونه ورق، خواص های مختلفی مثل،قابل بازیافت و ضدزنگ و بالا بودن استحکام و سختی دارد. عنصر های متفاوتی در ورق استیل وجود دارد که درصد استفاده کردن از آن ها در این ورق، مختلف است.
این عناصر، باعث ایجاد شدن چکش خواری و خاصیت مکانیکی-حرارتی،و علاوه بر این ها باعث بالا رفتن مقاومت در برابر خوردگی می شود. نکته مهم این است که ورق استیل در کشور ما ساخته نمی‌شود و معمولا کشور هایی مثل تایوان، چین، و آفریقای جنوبی کشور های هستند که این ورق ها را تولید می کنند.
مهم ترین و بهترین ویژگی این ورق ها، همان گونه که گفته شد، خاصیت ضد زنگ بودن آن ها است. یکی از مواد ی که این ورق ها را تشکیل می دهد، کروم است و زمانی که با اکسیژن هوا ترکیب می‌شود، یک لایه از اُکسید کروم روی این ورق ها تشکیل می‌شود و همین امر از زنگ زدگی این ورق ها معمولا جلوگیری می‌کند. ویژگی مثبت دیگر ورق های استیل،قابل بازیافت بودن آن ها، بالا بودن مقدار استحام و سختی این ورق ها است.
کاربردهای ورق استیل
- صنایع غذایی
- تولید انواع لوازم خانگی
- قابل استفاده در وسائل مربوط به آشپزخانه مثل قاشق و چنگال
- تولید بدنه وسائل نقلیه مثل خودرو، هواپیما یا کامیون ها
- انواع مختلف تانکرها
ورق استنلس استیل
ورق استنلس استیل نوع دیگر ی از ورق های فولادی است که پایه اصلی آن آهن و تنها کمتر از دو درصد آن از کربن تشکیل می شود.این ورق ها، آلیاژ های متفاوتی دارند و هر چه که مقدار کربن در آلیاژ های این ورق ها بالا تر برود، به همان مقدار سختی و مقاومت آن هم زیاد می شود.
ورق استنلس استیل، نوع های متفاوتی دارد اما از بهترین و مهم ترین آن ها استیل 300 و 400 است. ویژگی های سری 300 و 400 این نوع ورق با هم مختلف است. روکش دار بودن و ضد اسید بودن و نسوز بودن از اصلی ترین مشخصات این ورق های فولادی است. از سری 400 این نوع ورق معمولا در تولید وسائل های روزانه استفاده می شود، در حالی که بیشتر در صنعت های غذایی و فرآورده های دارویی، کاربرد فراوانی دارد.
مجموعه آهن لند در تلاش است که انواع ورق های فولادی با بالاترین کیفیت و ضمانت در مناسب ترین قیمت در اختیار شما مشتریان عزیز قرار دهد. شما دوستان عزیز کافیست با تماس با شماره های 02191010666 و 06153222100 استعلام قیمت انواع ورق فولادی مناسب با پروژه خود را از کارشناسان فروش این مجموعه دریافت نمایید.