شوره سفید ورق گالوانیزه در برخی از پروژه ها روی ورق های گالوانیزه دیده می شود، که عواملی متعددی دارد. همه می دانید که بر روی ورق گالوانیزه، اغلب پوششی از عنصر روی برای جلوگیری از زنگ زدگی اضافه می شود. ورق هایی که به تازگی از خط تولید بیرون می آیند و فعالیت شیمیایی آن ها هنوز ادامه دارد، به مقدار بالا با هیدروکسید (OH) واکنش می دهند.
این اتفاق در محیط هایی گرم و مرطوب و یا بدون گردش هوا بیشتر رخ می دهد و به این اکسید روی، در اصطلاح شوره سفید می گویند. اگر برای از بین بردن این شوره ها اقدامی نشود، در مدت زمان مشخصی این شوره سفید، رنگ خود را تغییر می دهد. اکسید روی پس از مدت زمان مشخصی به رنگ سیاه در می آید و البته ممکن است به رنگ قرمز و یا قهوه ای نیز تغییر پیدا کند.
تاریخچه شوره سفید
برای آگاهی کامل از گالوانیزه کردن ورق های آهنی باید به حدود ۳۰۰ سال پیش و به قرن ۱۸ میلادی برگردیم؛ به سال هایی که یک شیمی دان اهل فرانسه، روش گالوانیزه کردن را برای افزایش استحکام ورق های آهنی ارائه داد. همین روش باعث شد تا یک انقلاب بزرگ در صنعت آهن آلات و مقاطع فولادی پدید آید و داستان روی اندود کردن مقاطع فولاد به روشی همیشگی و کاربردی تبدیل شود.
ورق های آهنی پس از گالوانیزه شدن، برای پوشش نمای بیرونی منازل و ساختمان ها، ساختن سقف های کاذب، صنعت کابینت سازی، پوشش لوازم خانگی و بسیاری از صنایع دیگر مورد استفاده قرار می گیرد.
استقبال از خرید ورق های گالوانیزه آن قدر زیاد است که معمولاً باید آن ها را با تعداد بسیار بالا تهیه کرد و با روشی با عنوان انبارداری، در سوله های بزرگ یا انبارهای اختصاصی نگه داشت؛ نقطه عطف داستان شوره زدن ورق گالوانیزه هم دقیقاً در همین جا اتفاق می افتد، یعنی در انبارداری. ورق های گالوانیزه در طول پروسه انبارداری دچار شوره های به اصطلاح سفید می شوند و خریداران را با چالشی جدی و نگران کننده روبه رو می کنند.
شوره سفید چیست؟
شوره سفید یا ” white rus” اتفاقی است که در اثر رطوبت و عدم گردش هوا برای ورق های گالوانیزه رخ می دهد. از آن جا که این مشکل مانند شوره سر به شکل لکه های سفید رنگ بر روی ورق های گالوانیزه دیده می شود، آن را به این نام گذاشتند. اما ببینیم ورق گالوانیزه چرا دچار این مشکل می شود؟ چگونه می توان از آن پیشگیری کرد یا از روی محصولات گالوانیزه زدود؟
آشنایی با انواع شوره سفید
فلز روی با نشان دادن واکنش های شیمیایی، عملاً به هیدروکسید روی تبدیل می شود و حالتی پودری و سفیدرنگ به خود می گیرد. این شوره های پودری سفید اصطلاحاً White Rust نامیده می شوند و ۳ نوع دارند. این ۳ نوع از انواع شوره های سفید معمولاً با توجه به شدت خوردگی، دسته بندی می شوند:
- شوره های سفید با مقدار کم
- شوره های سفید با مقدار متوسط
- شوره های سفید با مقدار بالا (زیاد)
در چه قسمت هایی از ورق های گالوانیزه باید به دنبال شوره های سفید گشت؟
شوره زدن ورق گالوانیزه می تواند در تمامی سطوح اتفاق بیفتد، اما این رخداد معمولاً در قسمت درزها و قسمت نبشی ورق های گالوانیزه بیشتر مشاهده می شود. علت بروز پدیده شوره زدن ورق گالوانیزه رد این ۲ قسمت به علت به هم چسبیدگی ورق ها و عدم وجود مسیری برای عبور آب است، که باعث حبس شدن رطوبت می شود.
تفاوت شوره سفید و شوره سیاه
شاید برای شما هم پیش آمده باشد که بر روی محصولات گالوانیزه موجود در انبار خود لکه های سیاه رنگی را مشاهده کرده باشید. علت آن چیست؟ چنانچه شوره سفید ظاهر شود و اقدامی جهت رفع آن صورت نگیرد، شوره سفید به شوره سیاه تغییر رنگ می دهد. این مسئله در مرحله بعدی به رنگ قرمز یا قهوه‌ای خواهد رسید.
آیا شوره سفید برای ورق های گالوانیزه خطرناک است؟
همان طور که گفته شد، شوره سفید حاصل واکنش دادن یون OH منفی آب است. در اثر این واکنش، پوششی که از جنس فلز روی بر روی فولاد کشیده شده نازک شده یا حتی ممکن است در برخی نواحی از بین برود. این امر باعث می شود تا تمام اهداف گالوانیزه سازی فولاد بی نتیجه باقی بمانند، از جمله اینکه:
- مقاومت محصول گالوانیزه کاهش می یابد.
- محصول شکننده خواهد شد.
بدیهی است که هرچقدر زمان رفع شوره های سفید از سطح ورق های گالوانیزه به تعویق بیفتد، میزان خوردگی و نازک شدن در سطح ورق ها بیشتر و بیشتر می شود. خطر شوره های سفید به مرور زمان آنقدر بیشتر و بیشتر می شود که دیگر هیچ راه فراری از آن ها وجود ندارد و باید شاهد بروز سوراخ های ناخوشایند و یا از بین رفتن ورق های گالوانیزه بود.
شوره زدن ورق گالوانیزه به علت واکنش و ترکیب آب با فلز روی باعث می شود تا خطر بالقوه از بین رفتن و شکنندگی ورق ها ایجاد شود. حالا هرچقدر زمان بگذرد و هیچ اقدامی هم برای رفع این شوره ها صورت نگیرد، خطر بیشتر و بیشتر می شود و در نهایت می تواند به نابودی آن ها منجر شود.
۵ روش برای جلوگیری از شوره سفید ورق گالوانیزه چیست؟
اگر می خواهید در حین انبارداری، با پدیده شوره زدگی ورق گالوانیزه مواجه نشوید، این ۵ نکته مهم را فراموش نکنید:
- ورق های گالوانیزه را در محیط های بسته و بدون تهویه مناسب قرار ندهید و اجازه ندهید رطوبت در فضای انبار به دام بیفتد.
- حتی برای مدت زمان کوتاه، نباید دور ورق های گالوانیزه پلاستیک بپیچید.
- انبار ورق های گالوانیزه باید محیطی کاملا خشک داشته باشد و آب نباید در کف آن جمع شود. با زهکشی مناسب، جریان آب را از انبار دور کنید و راهی ایمن برای عبور آن ایجاد نمایید. با رعایت این نکته لایه ای محافظ به نام پاتینا بر روی فلزهای گالوانیزه شکل می گیرد که استحکام آن را بیشتر می کند.
- اجازه ندهید که ورق ها برای مدت طولانی در مجاورت محیط های مرطوب مانند چمن یا خاک باشند.
- هوا باید بتواند آزادانه، از میان ورق های گالوانیزه عبور کند. بنابراین حتی خاک روی ورق ها را با دستمالی خشک، پاک کنید تا مانعی برای گردش هوا نباشد و رطوبت احتمالی بین ورق ها به سرعت خشک شود.
نکته مهم برای جلوگیری از شوره سفید ورق گالوانیزه
- از برس های محکم و سخت استفاده کنید.
- اگر مقدار شوره سفید متوسط یا زیاد است، باید ابتدا شوره ها را با برس هایی محکم، پاک کنید و تا حد ممکن از بین ببرید تا سطح ورق های گالوانیزه دوباره براق شود.
- اگر در حین این کار بخشی از فلز روی از بین رفت نگران نباشید. پس از حذف شوره سطحی ورق گالوانیزه، می توان دوباره قسمت های مختلف ورق های گالوانیزه را روی اندود و از آن بدون مشکل استفاده کرد.
- در پایان به یاد داشته باشید که حداکثر زمان استاندارد برای انبار کردن ورق های گالوانیزه، حدود ۶ ماه است و بهتر است آن ها را سریع تر برای تبدیل شدن به ابزارها و وسایل تخصصی استفاده کنید.
شوره زدن ورق گالوانیزه و روش های حذف آن
تصور کنید که هیچکدام از تدابیر بالا برای ورق ها رعایت نشده اند و ورق های گالوانیزه شوره زده اند؛ در این حالت باید چه کرد و چه روش هایی برای حذف شوره ها و لکه های مرطوبت وجود دارد؟ برای این کار، ۲ روش وجود دارد که یکی با استفاده از ماشین آلات صنعتی انجام می شود و آن یکی با استفاده از محلول ها صورت می گیرد.
چنانچه شوره سفید روی محصول گالوانیزه شدید نباشد، تنها با قرار دادن ورق های گالوانیزه در برابر جریان هوا و در محیط خشک از بین خواهند رفت. اما شوره های شدیدتر باید قبل از اینکه جهت خشک شدن در معرض هوا قرار بگیرند، توسط محلول ها و ابزار مناسبی حذف شوند؛ در ادامه با این محلول ها آشنا خواهیم شد.
- اسید ضعیف
یک اسید ضعیف مانند سرکه سفید را به وسیله یک برس مویی غیرفلزی بر روی سطح ورق گالوانیزه بکشید. سپس آن را با آب لوله کشی (قابل شرب) کاملا بشویید. - برس سفت و سخت
سطح ورق های گالوانیزه را با یک برس سخت و سفت بتراشید و سپس آن را در مقابل هوا قرار دهید تا خشک شود. سپس بر روی قسمت هایی که روکش آن ها کاملا از بین رفته، دوباره «روی» بزنید. این روش برای لکه های قرمز یا قهوه ای نیز کاربرد دارد. - ترکیب دی کرومات سدیم (پنج درصد) با اسید سولفوریک غلیظ (هشت درصد)
این ترکیب نیز مانند اسید ضعیف باید توسط یک برس نرم بر روی ورق ها کشیده شود. بعد از ۳۰ ثانیه با آب شرب کاملاً شستشو دهید.
برای اطلاع از قیمت انواع ورق گالوانیزه با شماره های ۰۶۱۵۳۲۲۲۱۰۰ و ۰۲۱۹۱۰۱۰۶۶۶ با کارشناسان تیم فروش آهن لند در تماس باشید.
سوالات متداول
۱- انواع شوره سفید ورق گالوانیزه کدامند؟
شوره سفید روشن، شوره سفید متوسط، شوره سفید شدید
۲- شوره سفید ورق گالوانیزه چگونه تشکیل می‌شود؟
شوره ورق گالوانیزه زمانی تشکیل می شود که ورق ها در محیطی باشند که پوشش روی با هیدروژن و اکسیژن آن محیط واکنش دهد. این امر اغلب زمانی اتفاق می افتد که یک ورق تازه گالوانیزه شده، در تماس با آب یا دی اکسید هیدروژن قرار می گیرد.
۳- چگونه از شوره سفید ورق گالوانیزه جلوگیری کنیم؟
انبار نمودن صحیح ورق های گالوانیزه با انباشت مناسب و صحیح آن ها، حذف آب و رطوبت از محیطی که ورق های گالوانیزه در آن قرار می گیرند، ایجاد روزنه بین ورق ها برای ایجاد جریان هوا.
